PRÓBNA złotówka Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Projekt autorstwa Filipa Holzhaussera z tyglem na rewersie i sentencją PROBATUS MELIOR (Sprawdzony lepszy).
Oryginalne, stare bicie w czystym srebrze. Detale jak na próbną emisję przystało, bez śladów obiegu. Tło z menniczym połyskiem, ale zarazem z licznymi obiciami, które w ciemnej patynie nie rzutują na ogólny znakomity odbiór.
Monety próbne SAP to numizmaty dużej rzadkości, charakterystyczna na tyle, że będą stanowić ozdobę każdej kolekcji monet, nie tylko okresu panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Awers: popiersie króla z przepaską we włosach, w prawo
STANISLAUS AUG D G REX POL M D L
Rewers: tygiel menniczy z łyżką do mieszania kruszcu
PROBATUS MELIOR
Średnica 21 mm, waga 2.69 g
W katalogu duetu Parchimowicz-Brzeziński "Monety Stanisława Augusta Poniatowskiego" autorzy o emisjach próbnych piszą tak: "Główny okres powstania monet próbnych przypada na lata 1765-1766. Król przykładał wiele uwagi do wyglądu przyszłych monet. Monety miały być piękne i uwzględniać najnowsze kierunki w sztuce europejskiej. Ponieważ w Warszawie nie było specjalistów, zaproszono do współpracy medalierów z różnych ośrodków. Przedmiotem projektowania były wszystkie typy monet nowej ordynacji.
...Drugim okresem bicia monet próbnych był rok 1771. W tym roku do Komisji Menniczej wpłynął memoriał proponujący wprowadzenie monet z czystego srebra. Powodem tej inicjatywy było masowe fałszowanie monety polskiej w mennicach sąsiednich Prus. Owo memorandum przygotowane przez Stolnika Wielkiego Koronnego Augusta Moszyńskiego, proponowało rezygnację z miedzi, jako dodatku do stopu monetarnego. Miało to wyeliminować , w myśl zamysłu autorów, możliwość fałszowania monety polskiej. Król Stanisław August Poniatowski postanowił sprawdzić, jak tak wybite monety miałyby wyglądać i zachowywać się w obiegu, nakazał więc przygotowanie stempli. Zadanie to zlecono Janowi Filipowi Holzhausserowi, medalierowi królewskiemu. Ten wykonał projekty i zestawy stempli w kilku wariantach. Idea monet z czystego srebra i ich projekty nie doczekały się realizacji."