Ceniony, rzadki i poszukiwany banknot z okresu Królestwa Polskiego, co warte podkreślenia jeszcze denominowany w złotówkach.
Niezwykle potrzebna typologicznie pozycja, będąca praktycznie jedynym osiągalnym nominałem emisji datowanej na 1830 rok. Podpis dyrektora banku Niepokoyczycki.
Oferowany egzemplarz znakomity, wręcz piękny w swojej klasie. Kilkukrotnie złamany przez pole z wyraźnym rozwarstwieniem papieru na linii poziomego oraz pionowego złamania, co nie powinno dziwić biorąc pod uwagę delikatność papieru użytego do druku.
Zdecydowana większość oferowanych egzemplarzy na rynku aukcyjnym to banknoty po przeprowadzonych zabiegach konserwatorskich. Banknot stanowiący przedmiot licytacji to pozycja nie tylko zachowana w pełnym naturalnym stanie zachowania, ale także z wszystkimi cechami drukarskiej świeżości.
Papier zachował pełną naturalną kremowo-brązową barwę, tak prezentującego się egzemplarza nie mieliśmy w ofercie aukcyjnej. Barwy druku są wyśmienicie zachowane, wręcz książkowe, pięknie kontrastują z barwą papieru. Niemniej to jakość suchej pieczęci stanowi o unikalności oferowanego egzemplarza. Suchy stempel w formie orła dwugłowego jest doskonale czytelny oraz wypukły. Wielu kolekcjonerów nawet nie zdaje sobie sprawę, że banknoty te opatrzone są suchym stemplem, co wynika bezpośrednio z faktu, że ogromna większość znanych sztuk to banknoty bardzo mocno dotknięte obiegiem i równolegle po poprawkach konserwatorskich.
Bez wątpienia oferowany banknot to jedna z ozdób naszej Sesji Premium w dziale polskiego pieniądza papierowego. Pozycja, którą kolekcjonerzy włączają do zbioru bez względu na stan zachowania, zaś w stanie pełnej drukarskiej świeżości jest to banknot do najlepszych kolekcji polskich banknotów. Naszym zdaniem oferowany egzemplarz to najświeższa sztuka jaka gościła na aukcjach w Polsce. Jedyny lepiej zachowany egzemplarz jaki mieliśmy okazję widzieć to egzemplarz pochodzący ze zbiorów Kolekcji Czapskich w Krakowie. Zjawiskowy banknot, którego naturalność zachwyci nawet najbardziej opatrzonych i doświadczonych kolekcjonerów. Licytacja tak zachowanych 5 złotych z 1830 roku bezdyskusyjnie trafi do podsumowania naszej XII Aukcji Premium!
W 1815 roku powstało Królestwo Polskie złączone unią personalną z Imperium Rosyjskim. Odrębność państwowa została zniesiona po upadku powstania listopadowego. Zachowano jedynie odrębność administracyjną. Po powstaniu styczniowym również ona uległa likwidacji.
Pomysł wprowadzenia w Królestwie Polskim pieniądza papierowego pojawił się w 1821 roku. W ten sposób chciano spłacić długi rządów Księstwa Warszawskiego, które musiała uregulować Centralna Komisja Likwidacyjna. 15 kwietnia 1823 roku car Aleksander I wydał dekret na mocy którego ustanowił bilety kasowe w złotych polskich.
Nominały: 5, 10, 50 i 100 złotych z datą emisji 1824 wydrukowano w Fabryce Asygnat w Petersburgu. Pierwotnie przy ich wymianie na monetę kruszcową miała być potrącana prowizja w wysokości 2% ich wartości. Ostatecznie nie zdecydowano się wprowadzić ich do obiegu. Zrobił to dopiero, utworzony w 1828 roku, Bank Polski.
Po otwarciu banku emisyjnego w Królestwie Polskim łączny nakład pieniądza papierowego okazał się zbyt mały. Dodatkowo wydrukowane w 1824 roku bilety wykonane były na słabej jakości papierze i łatwo ulegały zniszczeniu. Z tego powodu przygotowano bilety o nowej szacie graficznej z datą emisji 1 maja 1830 roku. W przeciwieństwie do poprzednich emisji pieniędzy papierowych bilety te zdobyły pełne zaufanie społeczne. Przyczyniła się do tego możliwość stałej i pełnej wymiany na pieniądz kruszcowy w kasach banku bez potrącania prowizji przy ich wymianie.
Bilety kasowe z 1824 roku miały formę leżącego prostokąta okolonego ozdobną ramką. Ich projekty wzorowane były na asygnatach rosyjskich. Były to pierwsze pieniądze papierowe drukowane dwustronnie. U góry, w centrum ramy znajduje się okrągłe pole z herbem Królestwa Polskiego. W 1828 powstały nowe wzory pieniądza papierowego na których zabrakło Orła Białego. Znajduje się on na suchej pieczęci Banku Polskiego jako element herbu królestwa kongresowego.
Po wybuchu powstania listopadowego ludność gromadziła pieniądz kruszcowy co wymusiło emisję pieniądza papierowego o niskich nominałach. Rząd Narodowy upoważnił Bank Polski do emisji nominałów 1 i 2 złote. Jednak do obiegu trafił jedynie niższy nominał z datą roczną 1831. Był to jedyny banknot suwerennego państwa polskiego w XIX wieku.
