Odznaka Polskiej Ligii Wojennej Walki Czynnej wraz z legitymacją i dokumentem po ś.p. dr. Wacławie Hłasce.
Została zatwierdzona przez Ministra Spraw Wojskowych 10 listopada 1925 roku. Odznakę nadawała specjalna Komisja Odznaczeń, również zatwierdzona przez powyższego ministra 20 lutego 1925 roku. Nadanie odznak odbyło się na uroczystym posiedzeniu komisji w dniu 3 listopada 1925 roku. Przyznawano ją za tajną pracę wojskową na rzecz niepodległości Polski przez organizowanie Wojska Polskiego na Wschodzie. Mogli otrzymać ją: byli członkowie organizacji, rodziny poległych i zmarłych uczestników formacji wschodnich z lat 1914-1918, zasłużeni uczestnicy bojów tych formacji oraz osoby wojskowe i cywilne, które poniosły zasługi w ich tworzeniu i niesieniu pomocy ich żołnierzom.
Odznaka dwuczęściowa, tombak srebrzony, emalia. Projektant Włodzimierz Tetmajer.
Obecnie jej wykonawca nie był ustalony.
W dokumencie z grudnia 1925 roku, będącym w zestawie oferty, widnieje informacja aby uhonorowany tą odznaką, zgłosił się do grawera Stanisława Lipczyńskiego w Warszawie celem jej zamówienia. Zatem wspomniany grawer wykonywał takie odznaki, ale czy wyłącznie odmianę z agrafką czy też ze słupkiem do mocowania (występuje i taka numerowana odmiana)? Temat wymaga dalszych badań, niemniej informacje zawarte we wspomnianym piśmie są bardzo cenne dla polskiej falerystyki.
Wersja z mocowaniem na agrafkę.
Wymiary 48 x 48 mm
Odznaka z piękną patyną, stan zachowania zbliżony do idealnego – na prawym ramieniu przebarwienie czerwonej emalii i delikatne jej pęknięcia.
Do zestawu dołączona jest legitymacja nr 788 z 1925 r. od tej odznaki, wystawiona na ś.p. dr. Wacława Hłaskę – lekarza. Jest podpisana przez przewodniczącego Komisji Odznaczeń gen. dyw. Aleksandra Osińskiego i parafowana przez ppłk. Henryka Bagińskiego, organizatora Polskiej Ligii Wojennej Walki Czynnej na terenie Rosji w 1917 roku.
Kolejnym elementem zestawu jest pismo Komitetu Obywatelskiego obchodów 10-letniej rocznicy powstania Polskiej Ligii Wojennej Walki Czynnej z grudnia 1925 roku, informujące o nadaniu odznaki ś.p. dr. Wacławowi Hłasce.
Polska Liga Wojenna Walki Czynnej powstała w 1915 roku w Warszawie jako organizacja antybolszewicka. Została powołana do działalności na terenie Rosji na Ogólnym Zjeździe Wojskowych Polaków w Piotrogradzie w kwietniu 1917 roku. Jej organizatorem na tym obszarze był Henryk Bagiński wraz z przedstawicielami galicyjskiej organizacji Armia Polska i Polskich Drużyn Strzeleckich. Głównym zadaniem organizacji było przygotowanie społeczeństwa do walki z Niemcami po stronie Rosji i przeciwstawienie się destrukcyjnym działaniom polskich bolszewików w Dywizji Strzelców Polskich. Jej celem było również sformowanie w Rosji własnego Wojska Polskiego, dlatego członkowie organizacji prowadzili m.in. działania werbunkowe do I Korpusu Polskiego w Rosji. Po jego powstaniu organizacja została rozwiązana na zjeździe delegatów w Mińsku Litewskim w grudniu 1917 roku.
Literatura: M. Wełna, Wojsko Polskie w Rosji i we Francji w latach 1914-1919. Odznaki, orzełki i oznaki, Warszawa 2000; Z. Sawicki, A. Wielecki, Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945. Wojsko Polskie 1918-1939, Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, Warszawa 2007
