Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane
3568

Zygmunt III Waza, Szeląg Malbork 1596 - ex. Marzęta

-2 ex. Marzęta
add Twoja notatka 
Opis pozycji
Stan zachowania: -2
Literatura: Kopicki 654
Kolekcja: Kolekcja Dariusza Marzęty cz. II

Odmiana z herbem Lewart podskarbiego wielkiego koronnego Jana Firleja, rozdzielającym napis otokowy, skróconą datą pod tarczami herbowymi na rewersie oraz pierścieniem, znakiem dzierżawcy mennicy Kaspra Goebla oraz trójkątem, znakiem włoskiego mincmistrza Gracjana Gonzalo w legendzie rewersu.

Drugi rocznik szelągów malborskich Zygmunta III Wazy.

Moneta pochodząca z kolekcji Dariusza Marzęty wraz z załączoną kopertką ze zbioru.

Egzemplarz ilustrowany w Wirtualnym Muzeum Polskiego Szeląga (WMPS).


Tłem historii monetarnej Rzeczypospolitej w czasach panowania Zygmunta Wazy był postępujący kryzys pieniężny wywołany sytuacją w Niemczech i napływem do Polski spodlonej monety niemieckiej. Początkowo stopę menniczą określała ordynacja Stefana Batorego z 1580 roku. W sytuacji pogłębiającego się kryzysu, w 1601 roku podjęto decyzję o podniesieniu stopy menniczej, czyli dewaluacji nominałów znajdujących się w obiegu. W kolejnych latach pojawiły się następne akty prawne obniżające zawartość srebra w poszczególnych nominałach. Spośród nich najważniejsza była ordynacja z roku 1623. Wprowadzała ona stabilny system monetarny, oparty na systemie pieniężnym cesarstwa. W czasie panowania Zygmunta III w Rzeczypospolitej pojawiły się nowe nominały – trzykrucierzówki, półtoraki i orty. Z kolei w roku 1621 w mennicy bydgoskiej wybito najwyższy nominał w historii polskiego pieniądza – studukatówkę. Było to ukoronowanie intensywnej emisji monet złotych za czasów Zygmunta III. W tym okresie pracowały mennice koronne (Olkusz, Wschowa, Poznań, Malbork, Bydgoszcz, Lublin, Kraków, Warszawa), litewska (Wilno), miejskie (Gdańsk, Elbląg, Toruń, Ryga, Poznań, Wschowa) oraz prywatna mennica w Łobżenicy. Monety szwedzkie Zygmunta Wazy emitowały mennice w Sztokholmie, Rewalu i Malborku. W roku 1627 podjęto decyzję o wstrzymaniu emisji monety drobnej. Decyzja ta utrzymała się w mocy do roku 1650. 

W czasach Zygmunta III szelągi były emitowane przez osiem mennic koronnych (olkuska, wschowska, poznańska, malborska, bydgoska, lubelska, krakowska i warszawska), mennicę litewską w Wilnie oraz mennicę miejską w Rydze. Opisywany w literaturze egzemplarz szeląga elbląskiego – unikat z kolekcji Potockich – to fałszerstwo (prawdopodobnie z epoki). W okresie panowania Zygmunta III mennica elbląska nie działała. W roku 1591 weszła w życie ordynacja nakazująca umieszczanie na monetach znaków mincerskich osób odpowiedzialnych za produkcję menniczą w danym zakładzie. W przypadku szelągów stanowi to obecnie duże ułatwienie w przypisywaniu poszczególnych odmian do konkretnych mennic. Od roku 1599 znaki mennicze mincerzy zostały zastąpione inicjałami miast, w których znajdowały się mennice. W pierwszych latach panowania Zygmunta III obowiązywała ordynacja Stefana Batorego z roku 1580, na podstawie której bito szelągi o zawartości czystego srebra 0,204 g. W roku 1604, na mocy konstytucji sejmu warszawskiego zawartość srebra zmniejszono ponad dwukrotnie, do poziomu 0,091 g. W roku 1623 uchwała Komisji Skarbowej jeszcze bardziej obniżyła zawartość czystego kruszcu w szelągach – do 0,084 g. Szelągi koronne bite na podstawie aktów prawnych 1604 i 1623 były traktowane jako pieniądz podwartościowy. W związku z tym pojawiły się dwa sposoby ustalania cen za dany towar: cena liczona w normalnej monecie (niższa) oraz cena w monecie szelężnej (wyższa). W mennicy wileńskiej, która wznowiła pracę po kilkuletniej przerwie (1614), szelągi bito na podstawie rozporządzenia z roku 1612, które ustalało zawartość czystego kruszcu w szelągach na poziomie 0,158 g. Od roku 1623 mennica wileńska zaczęła stosować wspomnianą wyżej uchwałę Komisji Skarbowej (0,084 g srebra). W mennicy ryskiej zignorowano uchwałę z roku 1604 i do roku 1620 emitowano szelągi wg ordynacji Stefana Batorego z roku 1580, zaś w latach 1620-1621 – wg rozporządzenia z roku 1612. 


Aukcja
XI Aukcja Stacjonarna w Hotelu Monopol
gavel
Data
04 marca 2023 CET/Warsaw
date_range
Cena wywoławcza
11 EUR
Stan zachowania
-2 ex. Marzęta
Cena sprzedaży
36 EUR
Przebicie
333%
Wyświetleń: 57 | Ulubione: 2
Aukcja

WÓJCICKI - Polski Dom Aukcyjny

XI Aukcja Stacjonarna w Hotelu Monopol
Data
04 marca 2023 CET/Warsaw
Przebieg licytacji

Licytowane będą wszystkie pozycje

Opłata aukcyjna
19.00%
Podbicia
  1
  > 10
  100
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  3 000
  > 200
  6 000
  > 500
  20 000
  > 1 000
  50 000
  > 2 000
  100 000
  > 5 000
  200 000
  > 10 000
 
Regulamin
O aukcji
FAQ
O sprzedawcy
WÓJCICKI - Polski Dom Aukcyjny
Kontakt
Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki Sp. z o.o.
room
Zwiadowców 9
52-207 Wrocław
phone
+48 71 30 70 111
Godziny otwarcia
Poniedziałek
09:30 - 17:00
Wtorek
09:30 - 17:00
Środa
09:30 - 17:00
Czwartek
09:30 - 17:00
Piątek
09:30 - 17:00
Sobota
Zamknięte
Niedziela
Zamknięte
keyboard_arrow_up